دومین سخنرانی امام حسین در روز عاشورا
وای بر شما چرا گوش فرا نمی دهید که گفتارم را – که شما را به رشد و سعادت فرا می خوانم – بشنوید. هر کس از من پیروی کند خوشبخت و سعادتمند است و هر کس عصیان و مخالفت ورزد از هلاک شدگان است و همه شما عصیان و سرکشی نموده و با دستور من مخالفت می کنید که به گفتارم گوش فرا نمی دهید. آری، در اثر هدایای حرامی که به دست شما رسیده و در اثر غذاهای حرام و لقمه های غیر مشروعی که شکمهای شما از آنها انباشته شده است که خدا این چنین بر دلهای شما مهر زده است، وای بر شما آیا ساکت نمی شوید؟
چون سخن امام (علیه السلام) بدینجا رسید لشگریان عمر سعد همدیگر را وادار به استماع سخنان آن حضرت نمودند. چون سکوت بر صفوف دشمن حاکم گردید، امام (علیه السلام) در ادامه سخنان چنین فرمود: ای مردم ! ننگ و ذلت و حزن و حسرت بر شما باد که با اشتیاق فراوان ما را به یاری خود خواندید و آن گاه که به فریاد شما جواب مثبت داده و به سرعت به سوی شما شتافتیم، شمشیرهایی را که از خود ما بود بر علیه ما به کار گرفتید و آتش فتنه ای را که دشمن مشترک برافروخته بود، بر علیه ما شعله ور ساختید، به حمایت و پشتیبانی دشمانانتان و و بر علیه پیشوایانتان بپاخاستید، بدون اینکه این دشمن قدم عدل و دادی به نفع شما بر دارند و یا امید خبری در آنان داشته باشید مگر طعم حرامی از دنیا که به شما رسانیده اند و مختصر عیش و زندگی ذلت باری که چشم طمع به آن دوخته اید. قدری آرام ! وای بر شما که روی از ما برتافتید و از یاری ما سر باز زدید بدون اینکه خطایی از ما سر زده باشد و یا رای یا عقیده نادرستی از ما مشاهده کنید. آنگاه که تیرها در غلاف و دلها آرام و رایها استوار بود، مانند ملخ از هر طرف به سوی ما روی آوردید و چون پروانه از هر سو فروریختید، رویتان سیاه که شما از سرکشان امت و از ته ماندگان احزاب فاسد هستید که قرآن را پشت سر انداخته اید، از دماغ شیطان در افتاده اید، از گروه جنایتکارن و تحرف کنندگان کتاب و خاموش کنندگان سنن می باشید که فرزندان پیامبر را می کشید و نسل اوصیا را از بین می برید. شما از لاحق کنندگان می باشید که قرآن را مورد استهزاء و مسخره خویش قرار می دهند.
و شما اینک به این حزب و پیروانش اتکاء و اعتماد نموده و دست از یاری ما بر می دارید، بلی به خدا سوگند خذل و غدر از صفات بارز شما است که رگ و ریشه شما بر ان استوار، تنه و شاخه شما آنرا به ارث برده و دهلهایتان با این عادت نکوهیده رشد نموده و سینه هایتان با آن مملو گردیده است. شما به آن میوه نامبارکی می مانید که در گلوی باغبان رنجیده اش گیرکند و در کام سارق ستمگرش شیرین و لذت بخش باشد. لعنت خدا بر پیمان شکنان که پیمان خویش را پس از تاکید و محکم ساختن آن می شکنند و شما خدا را بر پیمانهای خود کفیل و ضامن قرار داده بودید و به خدا سوگند که همان پیمان شکنان هستید،که پیمان خویش را پس از تاکید و محکم ساختن آن می شکنند و شما خدا را بر آن پیمانهای خود کفیل و ضامن قرار داده بودید و به خدا سوگند همان پیمان شکنان هستید، آگاه باشید که این فرومایه (ابن زیاد) و فرزند فرومایه، مرا در دو راهی شمشیر و ذلت قرار داده است و هیهات که ما به زیر بار ذلت برویم، زیرا خدا و پیامبرش و مومنان از اینکه ما ذلت را بپذیریم ابا دارند و دامنهای پاک مادران و مغزهای باغیرت و نفوس باشرافت پدران روا نمی دارند که طاعت افراد لئیم و پست را بر قتلگاه کرام و نیک منشان مقدم بداریم. آگاه باشید که من با این گروه کم و با قلت یاران و پشت کردن کمک دهندگان بر جهاد آماده ام.
اگر ما بر دشمن پیروز گردیم، در گذشته هم پیروزمند بوده ایم و اگر شکست بخوریم باز هم شکست از آن ما و ترس از شئون ما نیست ولی اینک حوادثی به ما تلخ داده و سودی ظاهرا به دیگران رسیده است. شماتت کنندگان ما را بگو بیدار باشید که آنان نیز مثل ما با شماتت کنندگان مواجه خواهند گردید. که مرگ هر وقت شتر خویش را از کنار دری بلند کرد، در کنار درب دیگری خواهد خواباند. آگاه باشید ! به خدا سوگند پس از این جنگ به شما مهلت داده نمی شود که سوار بر مرکب مراد خویش گردید مگر همان اندازه که سوارکار بر اسب خویش سوار است تا اینکه آسیاب حوادث شما را بچرخاند و مانند محور و مدار سنگ آسیاب مضطربتان گرداند و این عهد و پیمانی است که پدرم علی (علیه السلام) از جدم رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) بازگو نموده است پس با همفکران خود دست به هم بدهید و تصمیم باطل خود را پس از آن که امر بر شما روشن گردید، درباره من اجرا کنید و مهلتم ندهید، من بر خدا که پروردگار من و شما است توکل می کنم که اختیار هر جنبنده ای در ید قدرت اوست و خدای من بر صراط مستقیم است.
خدایا قطران باران را از آنان دریغ کن و سالهایی (سخت) مانند سالهای یوسف بر آنان بفرست و غلام ثقفی را بر آنان مسلط گردان تا به کاسه تلخ ذلت سیرابشان سازد و کسی را در میانشان بدون مجازات نگذارد، درمقابل قتل، به قتلشان برساند و در مقابل ضرب، آنان را بزند و از آنان انتقام من و انتقام خاندان و پیروانم را بگیرد. زیرا که اینان ما را تکذیب نمودند و در مقابل دشمن دست از یاری ما برداشتند و تویی پروردگار ما به تو توکل کرده ایم و برگشت ما به سوی توست.